Poradnik początkującego poszukiwacza skarbów w Bielawie i okolicach – część I

Temat, który potrafi przerodzić się w pasję, zamienić spokojnego człowieka w poszukiwacza ganiającego z wykrywaczem po lasach, chaszczach i polach, który wolne chwile woli spędzać nad starymi mapami niż przed TV. Jeśli jesteś takim właśnie zapaleńcem, to ten tekst nie jest dla Ciebie, możesz sobie darować, bo zapewne wszystko znasz i wszystko wiesz – łyknąłeś już bakcyla. Ale resztę będziemy pomału zarażać. Temat jest tak ciekawy i obszerny, że opowiedzieć o nim na raz będzie za dużo. A zatem będą trzy części: pierwsza o depozytach, druga o militariach i trzecia o prawdziwym, najprawdziwszym skarbie ukrytym w Bielawie jeszcze w czasach wojen husyckich, który był odnaleziony i potem został ukryty na nowo.

To, co się najczęściej przypadkowo znajduje podczas remontów poniemieckich domów popularnie nazywa się właśnie depozytami. Mieszkańcy Bielawy podczas II Wojny Światowej mogli czuć się w miarę bezpiecznie, byli praktycznie poza zasięgiem alianckiego lotnictwa, działań wojennych nie było tu nigdy. Nadciągnięcie frontu było więc dla nich przeżyciem traumatycznym. Propaganda niemiecka chcąc pobudzić ludzi do obrony za wszelką cenę, przedstawiała podawała liczne przykłady rzezi ludności cywilnej dokonywane przez Rosjan, przykłady na powszechne gwałty i totalny rabunek. To prawda, tak to właśnie wyglądało, a przerażeni ludzie nierzadko całymi wioskami popełniali zbiorowe samobójstwa. Inni, niepewni swojego losu ludzie zabezpieczali swój majątek przed grabieżami, a sami uciekali gdzie się da. Ci, którzy zostali „oswobodzeni” widząc co się dzieje chowali resztę tego co posiadali byle gdzie, byle z oczu. Ostatni rzut ukrywania majątków następował przed deportacją w głąb Niemiec, nocą, po ciemku, szybko i byle jak. Jedno co było pewne to, to, że niedługo wrócą. To przekonanie podzielali zresztą i Polacy, wystarczy wspomnieć, że pierwsze domy jednorodzinne w naszym powiecie zaczęły powstawać dopiero 30 lat po wojnie, jak było już raczej pewne, że jednak „nie wrócą”.

Ponieważ depozyty w przeważającej części były pochowane byle jak, 95% z nich znaleziono w ciągu 20 lat. Praktycznie w każdym jednym poniemieckim domu, lub w jego rejonie było coś schowane. W kliku piwnicach było to zamurowane jedno z pomieszczeń. Po latach, okazało się, że brakuje „piwnicy” w piwnicy i po rozwaleniu ściany odnajdowano skarb w postaci … pierzyn, zatęchłych ubrań, słoików z mięsem, dżemów, książek, a jak kto miał szczęście to i alkoholi. O winie, które z biegiem lat zamieniło się w alkoholową galaretkę krążą wśród poszukiwaczy legendy. Najoczywistszym miejscem dla bardziej wartościowych przedmiotów był strop ponad parterem. Przybyli później szabrownicy wycwanili się na tyle, że wybijali na wysokości stropu dziury w ścianach i świecili latarką w tzw.”ślepy pułap” szukając ukrytych dóbr. Najczęściej chowano tam srebrne sztućce, rzadziej złoto, pieniądze. Pierwsi osadnicy wspominają, że co drugi dom był tak podziurawiony. Kolejnym miejscem do obowiązkowego przeszukania jest więźba dachowa, podbitki, miejsca za murłatami. Złoto i biżuteria oraz pieniądz papierowy lądował w kominach, wyczystkach, rewizjach, starych piecach i przebiciach w ścianach. Dużo ludzi wzbogaciło się remontując swoje stare, dymiące piece.

Zawsze „skarb” jest zaskoczeniem dla znalazcy. Nowy nabywca zabudowań gospodarczych często przeszukuje swoje zabudowania właśnie pod tym kątem. W Pieszycach, jakieś 10 lat temu, w jednej ze stodół w centrum miasta panowie sondowali klepisko metalowym prętem i pół metra pod posadzką znaleźli zakopaną skrzynię. Pełni nadziei otwierają ją, a tam … brązowe patelnie emaliowane, komplet równie brązowych garnków z pokrywkami, obrusy, pościel – wszystko nowe, nieużywane. Cały posag jakiejś panny, cała wyprawka ślubna. Innym razem w Bielawie, hm, będzie ze 30 lat temu przy ul.Wolności w okolicach Biedronki na dole, w takim budynku za mostkiem remontowano piec kaflowy. Wyciągnięto z niego pokaźny majątek – dwie grubaśne rolki marek, kilkanaście, może kilkadziesiąt tysięcy tego było. Niestety temperatura zrobiła swoje, połowa rozsypała się w proch od samego dotknięcia. W Dziećmorowicach w jednej stajni był parnik do parowania ziemniaków. W wyczystce przy tym parniku ludzie znaleźli półtora kilograma złota. W Bielawie, w okolicach Piastowskiej – Górskiej z sufitu przy lampie pewnego razu spadły złote monety. W zamurowanej piwnicy magazynu przy kolejowej w latach 80-tych były skrzynie z różnego rodzaju dobrami, porcelaną, książkami, bibelotami, bronią.

Tego jest jeszcze bardzo, bardzo dużo. W każdym jednym domu coś było, to pewne. Jeśli akurat w takim mieszkacie i wiecie, że ktoś coś już tam znalazł, to pech (u mnie były to srebrne sztućce w podłodze na strychu), ale jeśli nic takiego nie miało miejsca, to wasze skarby czekają na was. Nie dajcie im czekać!